Uw gunst, Uw trouw, Uw Woord Houvast in een veranderende kerk en samenleving DS. W.L. VAN DER STAAIJ (RED.) DEN HERTOG – HOUTEN
© 2022 Den Hertog B.V., Houten ISBN 978 90 331 3204 9 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij digitaal, elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
5 Inhoud Woord vooraf 9 ds. J.M.J. Kieviet 1. Uw trouw is groot... 11 Wat de Bijbel zegt over trouw ds. J.M.J. Kieviet 2. Bewaar ons, Heere, bij UwWoord 20 Trouw aan het Woord ds. A.J.T. Ruis 3. Met de kerk der eeuwen 30 Trouw aan de belijdenis dr. C.P. de Boer 4. God heeft Zijn volk niet verstoten 40 Trouw aan Israël ds. W.L. van der Staaij 5. De tijdgeest weerstaan 50 Trouw aan de traditie ds. A. van Heteren 6. Het Woord gaat voort 60 Trouw in het ambt ds. M.A. Kempeneers 7. Waarom zou ik naar de kerk gaan? 69 Trouw aan de gemeente
6 ds. K. Hoefnagel 8. Van doopvont naar avondmaalstafel 78 Trouw in de sacramenten ds. G.R. Procee 9. Er moet orde zijn 87 Trouw in de beoefening van de tucht ds. R. Kok 10. Opdat zij allen één zijn 96 Trouw aan de roeping tot eenheid ds. K. Visser 11. Oog voor de schapen 104 Trouw in het pastoraat ds. A. van de Weerd 12. Geroepen tot dienstbetoon 113 Trouw in het diaconaat drs. D. van Meeuwen 13. Zeg het maar gewoon 122 Trouw in een veranderende samenleving ds. W.E. Klaver 14. Ere Wie ere toekomt 131 Trouw in de eredienst ds. A.A. Egas 15. In de wereld zult gij verdrukking hebben 139 Trouw onder het kruis ds. A. van der Zwan 16. Door de wereld gaat een Woord 148 Trouw aan de missionaire roeping
7 ds. J. de Bruin 17. Het voornaamste stuk van de dankbaarheid 157 Trouw in de gebeden ds. A.C. Uitslag 18. Daarom verwachten wij die dag... 165 Trouw met het oog op de wederkomst
9 Woord vooraf De kerk eenwonder – zo luidt de titel van een boek dat ruim veertig jaar geleden is verschenen onder redactie van ds. G. Blom. Naast hem schreven tien andere christelijke gereformeerde predikanten een bijdrage voor dat boek. Een enkele greep daaruit: ds. M. Vlietstra schreef over de kerk en haar Koning. Ds. P. van Zonneveld over de kerk en haar roeping. In al die bijdragen valt de nadruk op het wonder dat er een Kerk is. Dat is de Kerk met een hoofdletter: een volk dat de Heere voor tijd en eeuwigheid toebehoort. Zij is er niet door het werk van de mens, maar omdat God van eeuwigheid gedachten des vredes heeft gehad en Zijn Zoon gezonden heeft om Gods welbehagen te doen. Dat wordt het wonder voor wie door genade een levend lidmaat van die Kerk mag zijn. Nu we inmiddels in de 21e eeuw leven, is er in kerk en samenleving veel veranderd ten opzichte van de tijd toen De kerk een wonder verscheen. Waar vind je dan houvast als onophoudelijk wordt geknaagd aan allerlei zekerheden? De titel van dit boek wijst de juiste richting. Alle scribenten van dit boek geloven van harte dat in een veranderende kerk en samenleving alleen daar werkelijk houvast is te vinden: Uw gunst, Uw trouw, Uw Woord. Ondanks alle veranderingen in kerk en samenleving zijn er tussen het boek De kerk een wonder en dit boek ook een aantal overeenkomsten. In de eerste plaats geldt dat één schrijver ervan: ds. A. van Heteren. In de tweede plaats durven we met de schrijvers van toen, ook nu niet te beweren dat we in dit boek nieuwe dingen zeggen. Er zou over ieder afzonderlijk thema ongetwijfeld meer te zeggen zijn. We zouden ook nog weer andere thema’s voor het voetlicht kunnen brengen, maar we hebben ons willen beperken. Het doel van dit boek is uiteindelijk om te onderstrepen waar
10 we in een woelige wereld ons houvast zoeken als het gaat om leer en leven: in de onuitputtelijke Bron van Gods Woord. We zijn ervan overtuigd dat het trouw blijven aan Schrift en belijdenis voor ons allen – jongeren en ouderen – heilzaam is. Dat is dus ook een overeenkomst tussen De kerk een wonder en dit boek: het is bestemd voor jongeren die belijdenis van het geloof willen afleggen of hebben afgelegd. Maar wat jong-belijdende leden nodig hebben, hebben ook anderen in de gemeente nodig, of we nu ambtsdrager zijn of betrokken gemeentelid. Een laatste overeenkomst geldt onze wens met dit boek. We hopen dat het persoonlijk lezen ervan, of een bespreking ervan op kerkenraadsniveau of in verenigingsverband, mag bijdragen om houvast te vinden in het onfeilbare Woord van God. Dat verlangen vormde voor ds. K. Hoefnagel reden om het initiatief te nemen tot dit boek en voor ds. J.M.J. Kieviet om met alle bijdragen mee te lezen en daarbij de eerste twee hoofdstukken voor zijn rekening te nemen. Scheveningen, oktober 2022 Ds. W.L. van der Staaij
11 DS. J.M.J. KIEVIET 1. Uw trouw is groot... Wat de Bijbel zegt over trouw Trouw... Dat is een fraaie deugd. Ik zou er niet trots op zijn als ik in mijn omgeving bekend zou staan als een onbetrouwbaar figuur. Iemand met wie je wel afspraken kunt maken, maar die ze niet nakomt. Een persoon die met alle winden meewaait. Die het alleen maar te doen is om eigen eer of gewin, en die al te makkelijk zijn ooit gegeven belofte verbreekt. Trouw is onmisbaar. Op trouw en geloofwaardigheid is een ordelijke samenleving gebaseerd. Waar die ontbreken, kunnen geen overeenkomsten worden gesloten of relaties worden aangegaan. Denk eens aan het huwelijk. ‘De trouw staat zo hoog aangeschreven, dat het aangaan van deze meest innige verbintenis in het leven trouwen wordt genoemd. De trouw is de duurzaamheid van de liefde. Zij bevestigt haar kwaliteit. Die liefde deed een verbond sluiten. Ons oude huwelijksformulier bidt bruidegom en bruid toe, dat de Vader der barmhartigheid hen verbinde met rechte liefde en trouw. Geen wonder dat de trouw een essentieel element is van alle verbondssluiting’ (ds. C. van der Wal). In het beoefenen van de onderlinge trouw weerspiegelt de mens nog iets van het beeld van God waarin hij is geschapen. Heeft Calvijn het in dit verband niet over ‘vonkjes’ van dat oorspronkelijke beeld? Helaas wordt de volmaakte trouw onder ons men-
12 sen niet gevonden. We moeten juist constateren dat er onder de mensen veel ontrouw is. Sinds de zondeval altijd al geweest. Hoor eens naar de klacht van Psalm 12: ‘Behoud, o Heer’, wil ons te hulpe komen, daar ’t volk ontbreekt, dat liefd’ en vreê betracht, de trouw bezwijkt...’ Nee, voor het ware en zuivere trouwbetoon moeten we hoger zien. Dat is alleen bij de Heere. Ook dat wordt bezongen in het Psalmboek. ‘Daar Uw geheiligd volk van Uwe trouw mag zingen... Niet feilen in Mijn trouw, noch Mijn verbond ooit schenden...’ (Ps. 89). Op tal van plaatsen spreekt het Woord van God ons over de trouw van de Heere. ‘Zijn Woord is recht en al Zijn werk getrouw’ (Ps. 33). Zelfs wanneer hij op de ruïnes van Jeruzalem zijn klaaglied laat horen, belijdt de profeet Jeremia: ‘Uw trouw is groot’ (Klaagl. 3). Laten we eens nagaan hoe het Woord van God spreekt over deze trouw. Goddelijke trouw Bijbelse klanken zijn het, waarmee we onze kerkdiensten doorgaans beginnen. Het votum is eigenlijk een belijdenis: ‘Onze hulp en onze verwachting is in de Naam van de Heere Heere, Die hemel en aarde gemaakt heeft, Die trouw blijft van geslacht tot geslacht, ja tot in eeuwigheid, en Die niet laat varen het werk dat Zijn hand begon.’ Met deze woorden, of een variant daarvan, erkennen we als gemeente, en spreken het nadrukkelijk uit, dat we geheel en al van de Heere afhankelijk zijn. In de dienst van het Woord op zondag, maar niet minder alle dagen en in alle omstandigheden van ons leven. Een van de deugden van de Heere die daarbij uitdrukkelijk wordt genoemd, is Zijn trouw. Er is een goede bijbelse reden voor om het zo te zeggen. De Psalmen bijvoorbeeld gaan ons erin voor. In dit geval is het Psalm 146 die wordt geciteerd. Daarin noemt de dichter ‘welgelukzalig’ degene die de God van Jakob tot zijn hulp heeft, wiens verwachting is van de Heere, zijn God. Immers, zo is zijn overtuiging, wie op Hem zijn hoop bouwt, doet dat op de God Die zo getrouw is als sterk. Ooit schiep Hij de aarde en de zee en alles wat daarin is. Maar
RkJQdWJsaXNoZXIy OTA4OQ==